Wesseling Tuinen
Schrijf een review

Daarom versieren we de kerstboom

Er was eens…

Latijns

Een Duitse theoloog, genaamd Maarten Luther.
Maarten werd katholiek opgevoed en kon op zijn 12e al vloeiend Latijns lezen en schrijven. In die tijd, we spreken hier over een periode van omstreeks 1490, werd de bijbel alleen in het Latijns uitgebracht. Dat Maarten de Latijnse taal machtig was, was echter een uitzondering. De ‘gewone’ burger was deze taal vreemd. Maarten was daarom van mening dat de bijbel in meerdere talen uitgebracht moest worden, zodat iedereen dit belangrijke leeswerk in zijn of haar eigen taal kon lezen.

 

Een zakcentje voor de paus


Dat idee werd nog eens versterkt nadat hij in zijn functie als priester in 1511 een bezoek aan Rome had gebracht, waar hij in contact kwam met de Paus. Tot zijn grote verbazing verdiende de paus een aardig zakcentje bij met de aflatenhandel.

de paus
Het was in die tijd heel gewoon om al je zonden, ja zelfs moord, af te kopen. Met een aflaat werden al je zonden kwijt gescholden. Maarten vond dat vreemd. Temeer omdat de meeste zondaars niet eens wisten wat er precies in de bijbel stond. De Latijnse taal was hen immers vreemd. Bij terugkomst in Duitsland zette Maarten zijn ervaringen uit Rome op papier en kwam daarbij tot de conclusie dat er nog meer misstanden waren binnen de katholieke kerk die voor verbetering vatbaar waren. Hij kwam tot maar liefst 95 verbeterpunten die hij op de deur van de slotkapel in Wittenberg spijkerde.

 

Bewijs jezelf maar

Maarten dacht dat zijn ideeën behulpzaam zouden zijn en deed dit alles enkel ter verbetering van de Katholieke kerk. Daar dacht de Paus anders over.
Wat begon als hulpvaardigheid leidde tot de oprichting van de Lutherse kerk. Een kerk waar de bijbel het allerbelangrijkste was en waar je je zonden enkel kon kwijtraken wanneer je werkelijk geloofde én inkeer liet zien.

biechten
Gelukkig voor Maarten werd in die tijd de boekdrukkunst een feit. Zijn woord verspreidde zich snel en zo kreeg hij binnen afzienbare tijd een grote schare aanhangers.
De protestantse kerk was geboren.

 

Een oud gebruik met een nieuwe betekenis

Wat heeft dit met de kerstboom te maken?
Het verhaal van Maarten Luther speelt zich af in de tijd dat groene bomen in Oost-Europa, de Duitse gebieden en Scandinavië, werden gebruikt tijdens Christelijke winterfeesten. Vooral in Duitsland, het land waar Maarten Luther vandaan kwam, was dit gebruikelijk.

kerstboom op het plein
Groene bomen en takken stonden centraal voor goddelijkheid en vruchtbaarheid.
Op de kortste dag van het jaar werd er middenin het dorp een groene boom neergezet die werd versierd met onder andere sterren en *appeltjes. Symbolen van goddelijkheid en vruchtbaarheid. Daarmee werd het begin van de lente aangekondigd. Een tijd van bloei. Er zijn in die periode echter weinig bomen groen. Zo kwam de dennenboom in aanmerking voor dit gebruik.

Het was Maarten Luther die aan deze traditie een nieuwe betekenis gaf. Namelijk de geboorte van Jezus Christus.

 

Een heidens ding

Dat betekende niet dat vanaf dat moment ook in huiselijke kringen overal kerstbomen in gebruik werden genomen. Pas in de 16e en 17e eeuw werd alleen in Duitsland een kerstboom in huis geplaatst. Dat gebeurde toen nog door alleen de rijke mensen die de boom opzette op 24 december, tijdens adam-en-eva-dag.

De Britse adel nam het gebruik al snel over, maar pas in de 19e eeuw werd het gebruik van de kerstboom in de rest van Europa een feit.

In Nederland is de kerstboom bij de protestantse families al langer een begrip, maar een gewoonte om tijdens de kerst een kerstboom op te zetten wordt het pas halverwege de 19e eeuw. Dit is het moment waarop de zondagsscholen worden opgericht door de Reveil. Een Christelijke opwekkingsbeweging die de kerstboom verder introduceert in ons land.

Het Vaticaan heeft zich nog lange tijd tegen het gebruik van de kerstboom verzet. Het kende zijn oorsprong in een heidens gebruik en had helemaal niets met kerst te maken. Pas in 1982 werd er voor het eerst een kerstboom in het Vaticaan gesignaleerd.

 

*Appeltjes werden gebruikt als symbool voor vruchtbaarheid. Naar het verhaal van Adam en Eva. Op 24 december (nu kertsavond) werd in die tijd Adam-en-Eva-dag gevierd.

 

Bronnen:

NPO Kennis
Historiek
Dol op Duitsland
KBO
nu.nl
Naar het overzicht
Route
Route
© 2024 Wesseling Tuinen • Realisatie STUDIO2B