Ondanks de grijze dagen hebben we de afgelopen week heerlijk kunnen werken in de tuin.
De lange warme zomer kwam vrij abrupt ten einde enkele weken geleden, waardoor er snel geschakeld moest worden naar herfstwerkzaamheden.
Daarbij zijn we altijd voorzichtig met het weghalen van gevallen blad, want behalve voedingsstoffen bieden ze ook een schuilplaats voor vele dieren in de tuin.
Dat bleek maar weer toen Freek plotseling geritsel achter zich hoorde en een roodbruine schim in zijn ooghoek zag wegschieten.
Het bleek te gaan om Fietje, een vaste bezoeker van de betreffende tuin. Fietje is een Europese rode eekhoorn met pientere kraaloogjes en grappige pluimpjes op de oren. Fietje had zijn of haar naam liefkozend van onze opdrachtgeefster gekregen, die eigenlijk niet zeker wist of ze wel blij moest zijn met deze bezoeker. Want ja… al dat gescharrel in de tuin, was dat wel goed? De twijfel sloeg toe toen ze Fietje druk bezig zag in de zorgvuldig aangelegde borders.
Gezonde biodiversiteit
Dat was voor ons natuurlijk een mooi moment om onze kennis over deze notenkrakers te delen. Hopelijk zou dat alle twijfels over Fietje wegnemen.
Want eekhoorns zijn juist een hele goede hulp in de tuin. Ze eten behalve nootjes ook bladeren, insecten en schimmels. Daarnaast dragen ze bij aan een gezonde biodiversiteit. Doordat ze een grote voedselvoorraad verstoppen voor de winter, helpen ze bij de verspreiding van zaden, zodat er weer nieuwe beplanting kan ontstaan. (Immers wordt niet al het voedsel teruggevonden of opgegeten).
Waarschijnlijk had Fietje slechts wat lekkers gegeten of verstopt in de border. Onze opdrachtgeefster moest inderdaad toegeven dat de border er nog steeds redelijk netjes uitzag na al het gescharrel aldaar.
Fietje mocht blijven. Gelukkig maar…
Want zoals voor zoveel dieren geldt, wordt ook de leefomgeving van de eekhoorn bedreigd door onder andere verstedelijking, verzuring en vermesting. De hoogste tijd om ook dit grappige knaagdiertje een plekje in de tuin te geven. Daarom geven we deze week tips voor een eekhoornvriendelijke tuin.
Voordat we u net zo enthousiast krijgen over de eekhoorn als wij dat zijn, wilt u misschien eerst meer over dit diertje weten. Zo niet, dan kunt u direct doorscrollen naar het kopje 'een eekhoornvriendelijke tuin' onderaan dit blog.
U kunt het zich misschien nauwelijks voorstellen, maar eekhoorns worden gehouden als huisdier. Het bruinrode diertje dat we in Nederland veelvuldig tegenkomen niet (meer), maar Fietje heeft veel verre neven en nichten die (nog) wel als huisdier gehouden mogen worden.
Gelukkig wordt de lijst met geschikte huisdieren steeds opnieuw aangepast en zijn er daardoor steeds minder diersoorten die als huisdier gehouden mogen worden. Zo ook steeds minder soorten eekhoorns. Wat ons logisch lijkt, want een eekhoorn is totaal niet gemaakt om in huis op te sluiten. Bovendien, het is veel leuker om van hem te genieten in de tuin.
Tenminste, als uw tuin daar geschikt voor is. De eekhoorn komt graag langs als er voldoende schuilmogelijkheid is, waaronder een aantal hoge bomen. Als deze bomen dan ook nog noten en zaden bevatten, is er een goede kans om een eekhoorn te spotten. Maar let wel op. Uw hond of kat kan een bedreiging vormen en hem net zo snel weer wegjagen of doen besluiten dat uw tuin alsnog ongeschikt is.
In tegenstelling tot wat sommige mensen denken, is de eekhoorn geen nachtdier.
Voorzichtig om zich overdag te tonen is hij wel. De grootste kans om hem te spotten is vroeg in de ochtend en in de namiddag wanneer het weer gaat schemeren. Als het aan hem ligt dus geen nachtelijke escapades. Toch moet hij oppassen, want zijn vijanden, de vos, de uil en de boommarter, halen hem graag uit zijn slaap. Hij heeft dus een goede reden om zijn nest op minimaal 5 meter hoog te bouwen, dicht tegen de stam van de boom. Maar het blijft natuurlijk oppassen geblazen. Zal hij daarom geen winterslaap hebben en over verschillende nesten bezitten?
Inderdaad een beetje hebberig lijkt hij wel. Waar een gemiddelde bosbewoner volstaat met 1 nest, heeft de eekhoorn meerdere plekken waar hij zich verschanst om te slapen, schuilen, voedsel te bewaren of te vluchten. Dat allemaal voor hem of haar alleen, want hij leeft het liefst solitair. Dit hebberige karakter zal hij waarschijnlijk niet aanpassen en zorgt ervoor dat het des te belangrijker is dat meer tuinen geschikt voor hem worden gemaakt, wil er voldoende leefruimte blijven bestaan.
Dat de eekhoorn hebberig is blijkt ook uit zijn paargedrag. De meeste dieren paren in het voorjaar om met een beetje geluk vervolgens hun jongen groot te brengen. Maar ook dat is niet genoeg voor de eekhoorn. Aan het begin van de zomer is de tweede paarronde aan de beurt en komt er nóg een nestje van 2 tot 6 jongen. Tja, als je toch voldoende huisjes bezit…
Bepaald geruisloos is de eekhoorn niet. Zijn bezoek in de tuin wordt al snel opgemerkt door zijn slechte tafelmanieren. Hij smakt, knaagt en kraakt er lustig op los.
Mochten er andere vreemde geluiden uit de tuin klinken, dan kan het zomaar om een eekhoorn gaan. Ze kunnen verschillende geluiden produceren, zoals piepen, jammeren en zelfs grommen.
Lang niet iedereen heeft bomen in de tuin staan, laat staan exemplaren van minimaal 5 meter hoog. Toch kunt u nog steeds uw tuin eekhoornvriendelijk maken. De eerste stap is het helpen herstellen van de biodiversiteit. Bijvoorbeeld door te kiezen voor uitsluitend inheemse beplanting. Een goede stap voor het herstel van de gehele voedselketen. Bloemen, planten, insecten en zoogdieren die elkaar nodig hebben om de populatie in stand te houden. Ook de eekhoorn hoort hierin thuis. Wilt u iets minder drastisch te werk gaan of heeft u al overwegend inheemse soorten ij de tuin staan? Vanaf het vroege najaar kunt u extra noten en zaden in de tuin voor ze klaarleggen. Of, als u dat niet heeft, zijn er ook speciale voedermixen te koop voor eekhoorns. Zorg er daarnaast altijd voor dat er voldoende schuilmogelijkheid is. Bijvoorbeeld tussen het struikgewas of bij een hoop bladeren.Heeft u wel een hoge boom in de tuin? Dan kunt u een nestkast voor hen ophangen.
Woont u niet in de nabije omgeving van het leefgebied van de eekhoorn en wilt u ze toch graag spotten? Ga dan in de herfst vroeg in de ochtend stilletjes de natuur in waar u hoge bomen zoals dennen, beuken of eiken tegenkomt. Geniet van de stilte en wacht maar af. Grote kans dat het wachten wordt beloond…
Goed weekend!
De Mannen van Wesseling
