Snoeien, een simpel klusje. Of toch niet?
We kennen allemaal wel de verhalen van een boom, haag of heester die het niet heeft overleefd door verkeerde snoeiwerkzaamheden. Er is te kort, teveel, te laat of juist te vroeg gesnoeid en de plant kan als verloren worden beschouwd.
Er wordt daarom wel een paar keer nagedacht voordat men de schaar in het struikgewas zet. Als er wel wordt gesnoeid, zien we vaak dat het erg ‘voorzichtig’ gebeurd. Snoeiangst noemen wij dat. Eigenlijk helemaal nergens voor nodig, want van een goede snoeibeurt kan een boom, haag of heester erg opknappen.
Maar dan blijft de vraag: ‘Wat is een goede snoeibeurt’. Wij hebben daarom een aantal vuistregels voor het snoeien op een rij gezet. Maar voordat we deze benoemen, willen we eerst het belang van snoeien toelichten.
Er zijn verschillende reden om te snoeien. De reden kan afhangen van het soort boom, haag of heester dat wordt gesnoeid en/of de wensen van de snoeier. We hebben de belangrijkste redenen om te snoeien op een rij gezet:
Ruimte creëren
Ziektes voorkomen
De groei en bloei bevorderen
Levensduur verlengen
Bomen, planten en hagen kunnen enorm hard groeien. Om ervoor te zorgen dat ze niet gaan overheersen, moeten ze soms in bedwang worden gehouden. Voor u het weet wordt er veel licht in de tuin ontnomen, of krijgt een andere plant geen kans meer om te groeien omdat hij wordt verdrongen of letterlijk wordt overschaduwd door de boom, haag of heester.
Het is om die reden verstandig om u bij de aanschaf van beplanting goed voor te bereiden. Waar komt het te staan? Wat staat er al in de buurt? In dit geval betreft het vooral wenselijke snoeiwerkzaamheden waarbij het gaat om wat we mooi en prettig vinden.
Gewassen kunnen ziek worden. Er zijn verschillende ziektes met verschillende oorzaken. maar bijna alle ziektes kunnen doorgegeven worden middels besmetting. Dat kan binnen de plant zelf (als één tak is aangetast, volgen er al snel meer) Dat kunnen ook soortgenoten in de buurt zijn. Het is daarom verstandig om oude delen weg te snoeien. Deze zijn vatbaarder voor ziektes. Zijn er al zieke delen, dan moeten deze weggesnoeid worden. Snoei daarbij nooit in het aangetaste deel, maar altijd in het gezonde deel. U wilt niet de besmetting op uw geweten hebben.
Het lijkt vreemd om een kleine boom, haag of heester die nog het gewenste formaat moet krijgen, al te snoeien. Toch is het slim om dat zo snel mogelijk te doen. Gewassen die vroeg worden gesnoeid, herstellen sneller. Dat niet alleen, ook de algehele groei wordt hier enorm mee bevorderd. De stam zal sneller dikker en dus steviger zijn en het bladerdek zal eerder verdichten. Bomen met vruchten zullen door het snoeien meer fruitopbrengst geven.
Snoeien kun je vergelijken met het geven van een energieboost. Heel simpel gezegd, Er is meer energie over voor wat er na het snoeien is overgebleven. Deze energieboost maakt de boom, haag of heester oersterk , waardoor hij beter bestand is tegen plagen, schimmels en ziektes. Hierdoor houdt hij het langer uit. Snoeien is dus heel gezond.
De bloeiperiode bepaalt wanneer er wordt gesnoeid, doorgaans wordt er NA de bloei gesnoeid. Een vlinderstruik die tot laat in november bloeit kan bijvoorbeeld in het vroege voorjaar worden gesnoeid
Groenblijvers worden pas gesnoeid als er geen kans meer is op vorst
Veel bladverliezers, (vooral bomen) kunnen ‘s winters worden gesnoeid. De boom is dan in rust en heeft geen sapstroom. De kans op ‘bloeden’ verkleint aanzienlijk. Twijfelt u of er gesnoeid kan worden? Snoei eerst een klein takje en wacht een half uur. Wanneer de boom niet is gaan ‘bloeden’ (er geen water vrij komt) kunt u veilig verder snoeien.
Gaat u in de winter snoeien? Check wel even het weerbericht of het gaat vriezen. U wilt niet dat uw beplanting door uw snoeiwerkzaamheden kapot vriest.
Snoei in 3 stappen. Eerst snoeit u het dode hout weg. Ten tweede verwijderd u scheve of schurende takken die ‘overlast’ veroorzaken. Als laatste kunt u indien gewenst nog de vorm snoeien, maar dat hoeft niet.
Knip altijd schuin om de kans op schimmelinfecties te voorkomen
Bij het snoeien wordt een wond gemaakt. Deze moet snel en goed kunnen genezen. Zorg daarom dat er een mooi recht vlak zichtbaar is wanneer er iets wordt afgesnoeid en houd deze zo klein mogelijk.
Snoei grote takken altijd in delen van maximaal 1,5 meter. Anders is de kans op ‘scheuren’ groot en blijft er een lelijke wond achter die kans op infecties vergroot.
Snoei zoveel mogelijk met de hand. Wanneer er een kettingzaag aan te pas komt is de kans groot dat er te dicht bij de stam wordt gesnoeid wat ook weer een te grote wond achterlaat. Bovendien gebeuren de meeste ongelukken door met de kettingzaag te snoeien. Er worden te gemakkelijk grote takken ineens afgezaagd die zwaar en gevaarlijk terecht kunnen komen.
Met het juiste materiaal is de kans op verwoning van de gewassen het kleinst. Zorgt om te beginnen voor scherp gereedschap.
Zorg voor passend gereedschap. Met een snoeischaar kunnen beter geen dikkere takken worden gesnoeid. De kans dat een tak gaat scheuren is groot. Pak liever een zaag.
Gebruik een speciale zaag waarbij het zaagblad naar binnen is geslepen. Gebruikt u een zaagblad dat naar buiten is geslepen, dan zal ok het hout naar buiten uitsteken, wat voor een lelijke wond zorgt.
Let erop dat het gereedschap schoon is. Zo wordt de kans op infecties die worden overgedragen aanzienlijk verkleind.
Er zijn natuurlijk altijd uitzonderingen op de vuistregels.
De Berk, Walnoot, Esdoorn en Moerbei brengen al heel vroeg in het voorjaar hun sapstroom op gang. Deze bomen kunt u prima snoeien terwijl het vriest. Vindt u dat te spannend? Snoei ze dan middenin de zomer tussen juli en sept.
Heeft u twijfels vraag ons gerust om advies. Ook als u het snoeiwerk niet aan ons overlaat, maar graag zelf wilt snoeien adviseren we graag.
Toch nog last van snoeiangst? We kennen tuinonderhoud in vele vormen. Het is bijvoorbeeld mogelijk om alleen het snoeiwerk eens per jaar door ons te laten uitvoeren. U verzorgt dan zelf het overige tuinonderhoud. Vraag gerust naar de mogelijkheden.
De Mannen van Wesseling
