De bladeren van de bomen die in de zomer volop groen waren, veranderen langzaam van kleur. De herfst kenmerkt zich op die manier door haar oranje, gele en bruine kleuren. Het is u misschien opgevallen dat een aantal bomen dit jaar al vroeg verkleuren. Dat komt doordat verkleuring onder andere door weersinvloeden optreed. Hoe dat precies in zijn werk gaat en waarom het ene jaar meer kans heeft op een Indian Summer dan het andere jaar, leest u in dit blog.
Chlorofyl, ook wel bekend als bladgroen, is een belangrijke stof voor planten, zo ook voor bomen. Het zet koolstofdioxide en water om in onder andere zuurstof en voedingsstoffen, zoals suikers, die de boom nodig heeft om te groeien.
Voor dit proces is energie nodig en daarvoor gebruikt het stofje zonlicht. Hoe meer zonlicht en hoe beter de intensiteit van dat zonlicht, hoe beter de Chlorofyl zijn werk kan doen. En zo groeit en bloeit alles het beste in het lente- en zomerseizoen. In deze seizoenen zien we mooie frisse groene kleuren. Dat komt doordat Chlorofyl de eigenschap heeft alle kleuren te absorberen, behalve groen. Daardoor zien wij de kleur groen ontstaan. Nu weet u ook waar de bijnaam bladgroen vandaan komt.
Chlorofyl overigens, is in tegenstelling tot wat veel mensen denken, een stof dat niet door de boom wordt aangemaakt. Het heeft een geheel eigen DNA en bestaat voor 95% uit eiwitten. Binnenin de stof bevindt zich nog een eigen stof met eveneens een eigen DNA. Het motortje dat ervoor zorgt dat de stof zijn werk kan doen. Kortom, een zeer fascinerend geheel, waar nog steeds veel onderzoek naar wordt gedaan.
Wanneer de aarde haar baan om de zon heen draait en de dagen weer korter worden, dan neemt de lichtintensiteit af. Daarmee neemt ook de hoeveelheid Chlorofyl af. De boom krijgt dan minder voedingsstoffen en is genoodzaakt zichtzelf te beschermen. Dat doet ze door het nog resterende Chlorofyl op te slaan in haar takken en stam,
Zodra de Chlorofyl uit het blad verdwijnt, worden de kleuren niet langer geabsorbeerd en zijn de aanwezige pigmentstoffen in het blad zichtbaar. Wij zien dit als bladverkleuring. Niet elke boom heeft dezelfde pigmentstof, waardoor wij ook niet alle bladeren als dezelfde kleur zien. Een boom die veel Caroteen bevat, krijgt oranje bladeren. De boom met veel Anthocyaan kleurt rood en de gele bladeren worden zichtbaar door de stof Xantofyl.
Misschien is het u weleens opgevallen dat bomen die rode of oranje bladverkleuring krijgen, later eveneens geel blad hebben. De stoffen die voor het gekleurde blad zorgen, dienen ook als voeding. Nadat de boom het Chlorofyl heeft opgeslagen, is het de beurt aan de overgebleven voedingsstoffen. Zo wordt Caroteen eerst uit het blad gewonnen, alvorens de boom haar blad loslaat. Let maar eens op wanneer u door het bos wandelt. Er liggen overwegend gele en oude bruine bladeren.
De meeste bladeren worden losgelaten na de eerste nachtvorst. Nadat die zijn intrede heeft gedaan gaat het kaal worden van de bomen vaak heel snel. De boom maakt eerst een beschermend laagje aan, te vergelijken met een wondkorstje, en laat haar bladeren vervolgens los. Vaak zijn de bomen binnen enkele weken en soms zelfs al binnen enkele dagen helemaal kaal.
Het komt ook voor dat de bomen nog een lange nazomer vol in blad staan, maar niet langer groen kleuren. In dat geval spreken we van een Indian Summer. De kans daarop is dit jaar groot. Daar hebben de vele regenbuien en redelijke temperaturen deze zomer aan bijgedragen.
De bomen hebben daarmee een enorme groei boost gekregen. Alsof ze van een dagelijks ommetje plots moesten overgaan naar een aantal marathons achter elkaar.
U kunt begrijpen dat dat hen behoorlijk heeft uitgeput. De koek is op! Of in dit geval de Chlorofyl is opgebruikt en daarmee wordt de herfst zichtbaar. De temperaturen echter zijn nog heerlijk. Bewolking zorgt ervoor dat deze temperaturen een beetje blijven hangen in de nachten, zodat we ons voorlopig geen zorgen hoeven te maken over nachtvorst.
Wanneer dat de maanden september en oktober zo blijft, dan kunnen we dit jaar een prachtige Indian Summer verwachten.
